© naturepl.com / Andy Rouse / WWF

Yaşayan Gezegen Endeksi

Dünyamızın biyolojik çeşitliliği her zamankinden daha kötü bir durumda. Omurgalı türlerin popülasyonları 40 yıl öncesine göre yarı yarıya azaldı.
Binlerce omurgalı türünün popülasyonlarındaki eğilimleri inceleyen Yaşayan Gezegen Endeksi (YGE), 1970 ile 2010 arasında yüzde 52’lik bir düşüş gösteriyor. Bir başka deyişle, bugün dünya üzerindeki memeli, kuş, sürüngen, amfibi ve balık sayısı 40 yıl öncesine göre yarı yarıya azalmış durumda. Küresel biyolojik çeşitliliğin temsilini artırmayı amaçlayan yeni hesaplama yöntemiyle ortaya çıkan bu oran, daha önce kaydedilen düşüşten çok daha fazla.
 
© WWF / ESA
İndirmek için tıklayın
© WWF / ESA
 rel=
© WWF International
Biyolojik çeşitlilik hem ılıman hem de tropikal bölgelerde azalıyor. Ancak bu düşüş, tropikal bölgelerde daha büyük boyutlarda. 1.606 türe ait 6.569 popülasyonun incelenmesiyle elde edilen sonuçlara göre, 1970-2010 arasında ılıman kuşakta YGE, yüzde 36 düşüş gösteriyor. Latin Amerika, yüzde 83 ile en dramatik düşüşe sahip. 1.638 türe ait 3.811 popülasyonu inceleyen tropikal YGE ise aynı dönemde yüzde 56 azalmış durumda.

Habitat kaybı ve bozulması ile birlikte avcılık ve balıkçılık faaliyetlerinin neden olduğu doğal kaynak tüketimi, kaydedilen bu düşüşün başlıca sebepleri arasında.

Karasal türler, 1970-2010 arasında yüzde 39 düşmüş durumda ve bu düşüş eğiliminde herhangi bir yavaşlama görülmüyor. İnsanların, özellikle tarım, kentleşme ve enerji üretimi için kullanıma açtığı yeni alanlar bu türler için habitat (yaşam alanı) kaybına yol açıyor. Habitat kaybı ile birlikte avcılık, en büyük tehdit olmayı sürdürüyor.

Tatlı Su YGE, bu ortamda yaşayan türlerin ortalama yüzde 76 azaldığını gösteriyor. Tatlı su türlerinin maruz kaldığı başlıca tehditler habitat kaybı ve parçalanması, kirlilik ve istilacı türler. Sulama projeleri ve hidroelektrik santralleri gibi su kaynaklarına ve tatlı su ekosistemlerinin bütünlüğüne yönelik müdahaleler, tatlı su habitatlarını önemli ölçüde etkiliyor.

Denizel ortamda yaşayan türler, 1970-2010 arasında yüzde 39 azaldı. En sert düşüş, 1970’den 1980’lerin ortasına kadar olan dönemde gerçekleşti. Daha sonra belli bir süre sabitlenmiş olsa da yakın geçmişte bir başka azalma dönemi daha yaşandı. Deniz kaplumbağaları, birçok köpek balığı türü ve büyük göçmen deniz kuşlarından gezgin albatros gibi türleri içeren Denizel YGE’de en sert düşüş, tropikal kuşakta ve Güney Okyanusu’nda görüldü. 
 
© WWF International
Büyütmek için tıklayın
© WWF International