Havai fişek gösterileri yaban hayvanlarını ve doğayı nasıl etkiler?

Güncelleme Tarihi December, 27 2023

Kutlamalarda sık sık kullanılan havai fişeklerin yarattığı yoğun ışık ve gürültü kuşları olumsuz etkiliyor.
Avrupa ülkelerinde yapılan çalışmalara göre, özellikle sulak alanlardaki kuşlar havai fişek gösterileri sırasında büyük gruplar halinde havalanıyor ve uzun sure havada kalıyor.

Hem sulak alanlardaki, hem ormanlardaki hem de şehirlerdeki kuşlar havai fişeklerin etkisiyle paniğe kapılıyor. Güvenli alanları terk ederek büyük sürüler halinde panikle hareket ediyorlar. Büyük sürüler halinde panikle hareket eden kuşlar ağaçlara, binalara, elektrik hatlarına ve birbirlerine çarparak yaralanıyor ya da ölüyorlar.

2011 yılının ilk gününde ABD’nin Arkansas eyaletinde etrafa saçılmış 5000’e yakın kırmızı kanatlı karatavuk kuşu ölü bulundu. Yapılan araştırmalar yılbaşı gecesi atılan havai fişeklerin neden olduğu paniğin kuşları havalandırdığı ve sonra birbirlerine çarparak düşüp hayatlarını kaybettiğini ortaya koydu.

Havai fişeklerin yarattığı panik kuşların enerjilerini yanlış kullanmalarına da sebep oluyor. Kuşlar için enerjilerini tutumlu kullanmak çok önemlidir. Geceleri düşen sıcaklıklarda vücut sıcaklıklarını sabit tutmak için çok enerji harcarlar. Havai fişeklerin neden olduğu bir panik sonrası havalanıp dakikalarca uçmaları sonrasında güvenli bir şekilde iniş yapsalar bile kaybettikleri enerjiyi yerine koyamayıp ölümlerine neden olabilir.

Anne kuşların panikle havalanıp kuluçkadaki yumurtalarını ve yavrularını terk etmek zorunda kalmalarından ötürü yavru kuşlar da havai fişeklerden olumsuz etkileniyor.

Havai fişeklerin yarattığı kirlilik doğal alanlara da zarar veriyor. Havai fişeklerin içerdiği kimyasallar, zehirli gazlar ve ağır metaller havaya karışıyor. Bu zehirli maddeler daha sonra suyu ve toprağı kirleterek hem insanların hem de yaban hayvanlarının sağlığına ciddi zararlar verebiliyor.

Yeni yıl kutlamalarının coşkusu ile bu tehdidi görmezden geliyoruz. Bu sene #HavaiFişeklereDurDe!

🛑 Yaban hayvanlarını, doğayı ve insanı tehdit eden havai fişekler yerine kutlamalarda gerektiği durumlarda ışık gösterilerinin tercih edilmesi özel anları canlılara ölümcül zararlar vermeden aydınlatabilir🙏🏻✨
 
Ahmet E. Kütükçü, Yaban Hayatı Kıdemli Uzmanı, Yaban Hayatı Veterineri

FAYDALI BİLGİLER