WWF-Türkiye’nin öncelikli alanlarından biri olan Büyük Menderes Havzası, Türkiye’nin 25 nehir havzasından biri. Tarım ve sanayi bakımından sosyo-ekonomik önemi yüksek olan Havza’da 584 km. uzunluğundaki Büyük Menderes Nehri, kolları ve yeraltı suları ile ana su kaynağı. Ancak, Havza suları baskı altında. En temel sorun su kalitesi iken, iklim değişikliği ve kalkınma planlarının mevsimsel su miktarını yakın gelecekte azaltacağı öngörülüyor. Bu çerçevede, Havza’da çevresel ve sosyoekonomik sürdürülebilirliğin sağlanması için, su risklerine yönelik gerekli önlemlerin alınması şart.
Büyük Menderes Havzası’nda bölge ekonomisine önemli katkıda bulunan sektörlerin başında tekstil geliyor. Tekstil işletmelerinin yoğunluklu olduğu iller Denizli, Uşak ve Aydın. Özellikle Denizli ili, son yıllarda, %30 istihdam ve % 50 ihracat oranı ile tekstil sektöründe havzanın en önemli ili konumunda. Havzadaki diğer sektörler gibi tekstil sektörü de su sorunları ile karşı karşıya. Boyama ve apre işlemlerinde yüksek miktarda su kullanımı nedeniyle sektör özellikle hassas konumda. Havzada su miktarındaki azalma ile birlikte, su talebindeki artışın, sektörler arasında rekabete neden olması muhtemel. İlaveten, birçok uluslararası müşteri için alıcı için tedarik zincirinde kaynak verimliliği öncelikli hale gelmiş durumda. Bu hususlar göz önüne alındığında, suyun sürdürülebilirliğinin sağlanması için sektör özelinde stratejilerin geliştirilmesine ihtiyaç var.
WWF-Türkiye olarak, “Büyük Menderes Havzası’nda Su Koruyuculuğu” stratejimiz kapsamında, Denizli ve Aydın illerinde faaliyet gösteren tekstil firmaları hedef sektörlerden bir tanesi. WWF-Türkiye olarak tekstil sektöründe temiz üretim sürecine geçiş için bir hareket başlatıyoruz; temiz üretim yatırımlarının gerçekleştirilebilmesi için dünyadaki başarı örneklerini havzaya taşırken teknik ve finansal işbirliği mekanizmaları geliştirmeyi planlıyoruz.
Üretimde daha az su ve kimyasal kullanılması, enerji verimliliği ve oluşan katı atık ve atık su miktarının azaltılması gibi unsurları içeren bu model, üretim maliyetlerini düşürürken, üretim süreçlerinin havzadaki su kaynakları üzerindeki etkilerini de azaltıyor. Geri ödeme süresi birçok uygulamada bir yılın altında gerçekleşiyor.
Temiz Üretim Nedir?
Temiz üretim, üretimde daha az su ve kimyasal kullanılması, enerji verimliliği ve oluşan katı atık ve atık su miktarının azaltılması gibi unsurları içermesine ek olarak ekonomik faydalar da sağlayan her firma için farklı unsurlar içeren çeşitli uygulamalardır.
Temiz Üretim uygulamalarının tekstil firmalarına kazanımları:
· Kaynak kullanımında verimlilik,
· Üretim ve atık yönetimi maliyetlerinde azalma,
· Çevresel yasa, yönetmelik ve ilgili ulusal stratejilerle uyum,
· Uluslararası markaların ilgili beklentilerinin karşılanması,
· Marka değerlerinin arttırılması,
· Ulusal ve uluslararası finans kuruluşların ilgili finans olanaklarından yararlanabilme,
· Endüstri 4.0 ve dijitalleşme süreçlerine uyum olarak özetlenebilir.
Tekstil Sektörü Hakkında:
· Türkiye, tekstil ve hazır giyim sektöründe dünyanın en rekabetçi ülkeleri arasında yer alıyor. Avrupa’nın en büyük iplik, ev tekstili ve kot kumaş üretim kapasitesine sahip.
· Hazır giyim sektöründe Avrupa Birliği’nin Çin ve Bangladeş’ten sonra üçüncü büyük tedarikçisi konumunda.
· Kot kumaş ihracatında 3. sırada, havlu konusunda da dünyanın ilk 4 tedarikçisinden biri.
· Brode ve gipür üretimi için kurulan makine parkı dünyanın en büyüğü.
· 2013 yılında dünyanın en büyük ikinci halı ve yer kaplamaları ihracatçısı konumuna geldi.
· 1990’lı yıllardan itibaren Avrupa Birliği’nin pamuklu çorap pazarında lider konumuna geldi (Sanayi Genel Müdürlüğü, 2015)