Güncelleme Tarihi September, 27 2023

Adalar’da neler oluyor?
Adalar ve Marmara Denizi, yoğun yapılaşma, kirlilik, aşırı avlanmanın yanısıra, iklim değişikliğinin etkileri ile karşı karşıya... Denizde bozulan besin ağı dengesi, değişen tür kompozisyonu ve aşırı avlanma nedeniyle, biyoçeşitlilik açısından durum kritik seviyelerde ve insan kaynaklı baskılara karşı olağanüstü kırılgan.                                                                       .
1984 yılında sit alanı ilan edilen Adalar’da, Koruma İmar Planı yapılıncaya kadar geçerli olmak üzere, Marmara Takım Adaları Bütünü Geçici Yapılaşma Koşulları kabul edilmişti.

1991’de Marmara Takım Adaları Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı hazırlandı. 1994’de plan revizyonları yapıldı. 2011 yılında İBB tarafından tekrar hazırlanan plan 2018’de açılan dava ile iptal edildi. 2019’da İBB tarafından yeniden planlama süreci başlatıldı.

2021’de yaşanan müsilaj olayından sonra Marmara Denizi ve Adalar, Özel Çevre Koruma Bölgesi (ÖÇKB) ilan edildi.
12 Mayıs 2023’de Marmara Denizi ve Adalar ÖÇKB, İstanbul İli, Adalar 1/5.000 Ölçekli Koruma Amaçlı Nazım İmar Planı (İBB tarafından) ve 1/1000 Uygulama İmar Planı (Adalar Belediyesi) hazırlandı. Teklif plandan Tavşan Adası, Kaşık Adası ve tüm Adalardaki kıyı kenar çizgisinden deniz yönüne doğru kalan kıyı alanları planlardan çıkarılarak Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca onaylandı.

Kıyıların plana dahil edilmemesi, sit alanı derecelerinin düşürülmesi, plan kararları ile yapılaşmaya açılması, sürecin katılımcı olmaması gibi konulara dair eleştirileri yakından takip ediyoruz.

Ne yapılmalı?
Bölgenin bir koruma amaçlı plana ihtiyacı var. Ancak bu süreçte Adalar’ın doğasının korunması, Marmara’nın ÖÇKB olmasının gereklerinin yerine getirilmesi, mevcut doğal alanlara / sit alanlarına zarar gelmeyeceğinin güvence altına alınması sağlanmalı.

Adalar ve Marmara Denizi neden önemli?
Çanakkale ve İstanbul boğazları ile birlikte Türk Boğazlar Sistemi’nin önemli bir parçası olan Marmara Denizi aynı zamanda özel bir ekosistem ve önemli bir biyolojik koridor.
Pelajik (deniz yüzeyine yakın yerlerde yaşayan) balıklar, Akdeniz ve Ege’den beslenme amacıyla Karadeniz’e yaptıkları göçler esnasında burada konaklar ve yumurta bırakıyor.
Domuz köpekbalıklarının yaşam alanı olan Adalar çevresi ISRA (Important Shark&Ray Area) ilan edildi. Mercanların bulunduğu Tavşan Adası’nda (Neandros) önemli koruma çalışmaları yapılıyor.
.
Marmara Denizi’nin kuzeybatısında yer alan İstanbul Adaları da kızılçam toplulukları ve makiliklerden oluşan Akdeniz bitki örtüsünün yanısıra yoğun şehirleşme etkisi altında olan bir çevrede deniz kuşlarının üremesi için uygun geniş sarp kayalıklara sahip.
Bir Önemli Doğa Alanı olan İstanbul Adaları aynı zamanda önemli bir bitki alt türü olan Allium rhodopeum ssp turcicum için önemli bir yaşam alanı. Göç döneminde leyleklerin (Ciconia ciconia) yoğunlaştığı bir bölge. Gümüş martı için (Larus cachinans) için önemli bir üreme alanı.
Bölgesel ölçekte tehlike altında olan Nymphalis xanthomelas adlı bir kelebeğin yaşam alanı.
Adaları ve Marmara’yı #KorumazsakKaybederiz